na de eerste maand

Matatu, de Keniaanse variant van ons programma is vandaag een maand op tv. We hebben een kleine feestelijke doch kritische bijeenkomst gehouden. Feestelijk omdat een maand echt een mijlpaal is in het leven van een jong programma, kritisch omdat het nou een maal hoort als je de dingen tegen het licht gaat houden. Wij zijn Nederlanders dus al te uitbundig kan er niet gefeest worden; het zou zomaar eens opgevat kunnen worden als een schouderklopje en voor je het weet worden daar weer consequenties aan verbonden en staat er een rijtje breed glimlachende mannen en vrouwen aan het bureau om een loonsverhoging te vragen.

Die eerste maand was ronduit leuk. Het was leuk om te zien hoe het hele team langzaam in zijn rol groeit, het was leuk om te zien hoe schoorvoetend gekrabbel met de nieuwe schaatsen op flinterdun ijs langzaam verandert in mooie rechte slagen. En om in die beeldspraak door te gaan; bij dat gekrabbel van de eerste dagen was de richting toch steevast naar het wak toe, nu kunnen die lui de wakken en de scheuren in het ijs al van een afstandje zien en gaan ze er meestal netjes langs. Het gaat wel goed met deze beeldspraak want ook zijn er de onzichtbare scheuren, die leveren nog wel eens wat gestruikel op en zoals het hoort bij het schaatsen; er zijn altijd wel wat mensen die de groep afremmen en er zijn er die liever kunstschaatsend het leven door gaan; prima schaatsers, het ziet er wel leuk uit maar het schiet niet op.

Het is geweldig om te zien hoe autoriteiten groeien binnen zo’n crew, hoe mensen op elkaar ingespeeld raken en verantwoordelijkheid nemen. En ik vind het plezierig dat het kritische vermogen blijft groeien. Seydou, de regisseur zei vandaag in zijn 2 minuten speech: “het fundament is gelegd; laten we nu echt een programma gaan maken”. De vriendelijke vriend loopt zich dag in dag uit de ballen uit de broek en hij geeft hiermee aan dat het nog steeds geen tijd is om het rustig aan te gaan doen of een potje tevreden te gaan zitten staren.

Het is een prettige mentaliteit.

In de laatste dagen zijn we bezig geweest de sociale media een beetje op te tuigen. Facebook en twitter zijn de belangrijkste tools, de webside moet nu gemaakt worden. Een van de dingen die belangrijk is is dat we willen dat het programma beschikbaar komt voor alle Kenianen die in Europa en de USA wonen. Dat zijn er nogal wat.

Ik zit nu te worstelen met de vraag hoe we met hetzelfde team, dat al redelijk vast en vol zit met werk en werkjes ook nog en extra montage voor dit medium kunnen maken.Eigenlijk is er nog geen tijd voor, de routine zit er nog niet in om extra klusjes aan te kunnen. We komen er wel uit en als dat eenmaal dagelijks wordt geupload, dan moet dat natuurlijk ook nog gemarket worden; die overzeese Kenianen moeten dan ook weten dat ze elke dag een flimseltje van hun eigen land kunnen zien.

Vanmiddag heb ik ruim een uur zitten skypen met Vincent, mijn oude kantoorgenoot in Amsterdam en de grote app bouwer uit NL om de mogelijkheden en vooral de onmogelijkheden door te spreken. Het is erg fijn om een legertje deskundigen achter je te weten.

Ook gaan we de komende dagen bezig om van het tv programma een radio versie te maken. Het merendeel van de Kenianen heeft geen tv. Die zitten knikkebollend ’s avonds bij het haardvuur terwijl de schapen door de leeuwen worden opgegeten, wegdromend van de grote verre stad met de grote verre stadsproblemen en dat abstracte beeld kunnen wij nu in een half uur radio per dag een beetje inkleuren.

Ik scherts natuurlijk want bijna alle Kenianen hebben een mobile telefoon, ze zijn reislustig en komen nog wel eens ergens en de groep mensen die echt afgesloten is van de moderne invloeden is echt heel klein. Men weet wel wat er gebeurt in de weide wereld, of in elk geval in Kenia en zeker in de omgeving. Overal in het land worden kranten verslonden, de vraag naar informatie is gigantisch en de honger lijkt haast onstilbaar. Hier in Kenia is radio vrij ver doorontwikkeld. Op de locale radio hoor je nog wel en van die ellenlange monologen, maar op de nationale radio is het snel, fel en kleurrijk. Er zit energie in en de presentatoren zijn slim en uitdagend. Het zal nog een kluif worden om een radio programma te maken dat boven het maaiveld uitstijgt en een programma wordt met nationale impact.

Doordat het tv programma loopt kon ik mij permitteren om een paar dagen weg te gaan. Ondanks dat ik al (pas) een ruim een half jaar in dit land woon was ik nog niet verder gekomen dan twee dagen aan het strand en een halve dag op een do it yourself safari (wandelend tussen de zebra’s en de gnoe’s en ’s avonds gewoon weer in je eigen bed).

Omdat ik nog niet een echte safari gedaan heb kan ik mij nog veroorloven er cynisch over te doen. Ik kan mij zo voorstellen dat ik dat safari moment zo lang mogelijk moet uitstellen omdat het zou kunnen dat ik dat eigenlijk heel erg leuk vind, maar vooralsnog roep ik dat je het op een Animal planet op breedbeeld veel beter ziet, zeg ik dat de stoelen die ik thuis heb lekkerder zitten dan die malle canvas bankjes van die stretched fourwheel drives en denk ik dat het uiterst idyllisch is om in een tentenkampje naar de schurkende leeuwen te luisteren, maar dat dat vooral leuk is om dat te doen met iemand met wie je van plan bent een paar minuten later hetzelfde te doen. Telkens steken de woorden van Bloem de kop op: “De natuur is leuk, maar je moet er wat bij te drinken hebben”.

Twee weken geleden was Manon hier en bijna was ik met haar een Safari gaan doen en uiteindelijk besloten we toch maar iets te willen met zee, water, vis en wind. Dus gingen we naar Lamu. Tjonge wat was dat leuk.

Manon was leuk en Lamu was leuk. Over Manon ga ik niet zoveel vertellen, dat kan ze ook zelf. Maar dat Lamu is echt bijzonder.

De kust van het Arabische schiereiland tot aan de noordkant van Mozambique, dat is dus eigenlijk de hele oostkust van Afrika, is vanaf de 12-de eeuw gekoloniseerd door de Arabische handelaren. Steden als Aden en Musqat hebben hun rijkdom verworven door de handel langs de Afrikaanse oostkust. Ze haalden er slaven op en gaven er naast de Islam, weinig voor terug. Behalve op een paar plekken zoals de eilanden Zanzibar en het veel kleinere Lamu waar de heren kolonisatoren het zelf wel leuk vonden en er zich vestigden. Daar ontstond de zg Swahili cultuur; en Afrikaanse mix tussen traditie en Arabische invloeden. Daar ontstonden steden die een Arabische sfeer hebben en die mooi aangelegd zijn. Er kwam een Swahili keuken die in tegenstelling tot de Afrikaanse keuken wel lekker en subtiel is en er ontstond mooi houtsnijwerk (het woord is vreselijk, maar het is echt wel mooi). Het is een tuttige kleinschaligheid en de huizen, de meubels en de schepen zijn gemaakt met een on-Afrikaanse gedetailleerdheid. Het internationale toerisme heeft hier wel te kampen met wat problemen, vooral door de negatieve pers over de piraterij hier. Die is dan ook enorm maar ik zou de reizigers toch niet adviseren weg te blijven. Het idee dat er mannen met een ooglapje achter de kim liggen te wachten geeft ook een fijne spanning.

Manon en ik zaten in een huis van rijke Spanjaarden. Dat huis werd geëxploiteerd door een hotel dat er naast zit en waar we heel braaf een keer een yoga klasje deden. De rijke Spanjaarden hadden niet alleen een fraai huis neergezet, maar ook een heel aardige kok in dienst genomen die wel weet wat je met een dode vis of kreeft kan doen. Eén keer gingen we ergens anders eten, dat was niet zo verstandig. Kok Patrick kon het het beste.

Heel erg veel is er op Lamu niet te doen; wandelingetje op het strand (leeg), boek lezen aan de haven (klein), zwemmen in zee (pislauw) gin-tonics op dat ene terras (prachtig uitzicht, hoog Ibiza gehalte). Lamu stad is mooi aan het water gebouwd met een kade en twee café’s, en vooral een heleboel ezels en mannen. Die aantallen zullen elkaar niet veel ontlopen. En veel gesluierde vrouwen, mooi wapperend in de wind, heel decoratief.

Meestal heb je op dit soort plekken dat je geterroriseerd wordt door mensen die je iets willen verkopen. Dat gebeurt hier niet want er is niets te koop behalve vis, uien en rijst. Het enige wat je steeds aangeboden krijgt zijn boottochtjes. Nou is dat een van de allergrootste attracties van Lamu. De dhows. Mooie oude traditionele schepen. Geef mij een tochtje op zo’n boot en ik heb pret. Leuker kan het bijna niet worden, dacht ik. Totdat de de bbq aan ging, wij suffig konden snorkelen (een soort onderwater safari) en een uurtje later aan boord gehezen werden. De snappers lagen lekker gebakken en besprenkeld met limoen sap te dampen, het zeil werd weer uitgerold werd en we zeilden en aten de beste verste vis.

De wind stak op en de zon scheen lustig.

Die dhows zijn prachtig, mooie houten schepen. Form follows function en het werkt prima. De driehoekige zeilen zien er prachtig uit. Nou kan ik een beetje zeilen en vroeg ik mij altijd af hoe een paar practische dingen van die dhows in elkaar zitten. Dit was de eerste keer dat ik op zo’n boot zat en het eens goed kon bekijken en wat bleek; de schuit zelf is prachtig ontworpen en voldoet helemaal. Maar dat zeil is knap onhandig. Je kan er eigenlijk niet zo goed mee door de wind, je kan niet hoog aan de wind varen (het is toch een soort logge klomp die verleiert) en de constructie met een scheve mast en een onhandelbare giek is niet handig. Ik heb echt heel lang na zitten denken wat nou het voordeel is van zo’n soort zeil ten opzichte van een standaard zeil dat wij hebben (rechte mast en de giek in een recht hoek daar op). Je zou toch denken, met Darwin in de hand, dat op een gegeven moment een slecht ontwerp uitsterft, maar dat is hier niet gebeurd. Ik denk dat we er een groter onderzoek aan moeten wijden en ik ben bang dat de uitkomst is dat het niet uitgestorven is omdat mensen traditionalisten zijn.

Het is in elk geval eye candy... het ziet er geweldig uit.

Manon is een gelauwerde tv maker uit Nederland en ik wilde natuurlijk graag laten zien hoe wij ons programma hier maken. Een groepje bloedfanatieke Kenianen in een kantoor die elke dag een half uur tv maken is toch geen alledaags gezicht en ik wilde nog wel tips van haar. Toen ze binnen kwam zei ze: “Oh, dat ziet er leuk uit.” Ik vond het wat badinerend, maar voila, ik kan haar enig cynisme niet kwalijk nemen als je van de geoliede machine van het Hilversumse Media park komt. Ze wandelde door het gebouw, at een lunch mee. Ze bekeek een uitzending, praatte wat met de mensen die er werken en zat bij een redactie vergadering. Ik was ondertussen heel belangrijke andere dingen aan het doen en ik had nog iets buiten de deur te regelen.

’s Avonds kwam ik haar hier thuis weer tegen. We kookten en dronken een glaasje wijn. Toen we aan tafel zaten zei ze lichtelijk beduusd: “Ik was echt verbaasd, dat kantoor van jullie dat is echt heel professioneel, het ziet er echt goed uit, die mensen weten waar ze het over hebben en die zijn echt goed. Ik had dat niet verwacht... dit is echt internationaal niveau.”

En dat was precies wat ik wilde horen.

Gelukkig had ze toch ook nog wat opmerkingen hoe we het verder kunnen verbeteren.

Lieve meid.

de kop is er af

In de afgelopen maanden hebben we een tv programma gemaakt.
Afgelopen vrijdag was de presentatie, de launch. Het vallen en opstaan is door gegaan tot het moment van presentatie.

De uitnodiging was een beetje uitdagend. Er stond in dat we met iedereen tv wilde kijken en dat iedereen op tijd moest komen omdat tv niet wacht. Kenianen hebben een elastisch begrip van tijd. (Als je mensen uitnodigt voor een borrel komen ze wel. Overal op de wereld is dat rond een uur of 5/6 maar Kenianen kunnen dan makkelijk rond een uur of 9 aan komen wandelen en vragen zich dan af waarom er geen eten is. Het is niet de gewoonte om mensen hongerig naar huis te sturen, dus moet er altijd overal eten bij en een Keniaan heeft niet gegeten als hij/zij niet een stevig stuk taai vlees heeft gehad. Dan wordt een borrel dus toch al snel een diner. Het feestje of de borrel is afgelopen als al het eten op is.)

Het plan was om met een kleine 200 mensen tv te gaan kijken op het dak van de Sarakasi Dome. Een fraai gebouw in een vreemd deel van de stad. We hadden dit gebouw gekozen omdat het mooi is, omdat het een van de weinig plekken is waar je buiten kan staan en een fraai uitzicht hebt over de stad en omdat het in niet een van de gangbare ‘witte’ locaties is in de stad. Nu bleek de crew, die 100% Keniaans is, het eigenlijk maar stom te vinden dat we niet in een chique ‘witte’ plek waren.

Op het dak van Saraksai is geen tv aansluiting en om tv te kunnen kijken is het handig om een signaal te hebben en als je mensen uitnodigt is dat misschien zelfs wel noodzakelijk.

We hadden een bedrijfje ingehuurd dat voor ons een tv kabel van ergens zou trekken en als back up werd er een een tv antenne geïnstalleerd. ’s Middags was ik gaan controleren of alles werkte en hoewel het er een beetje rommelig Afrikaans uit zag deed het het. Er werd mij beloofd dat het signaal ’s avonds beter zou zijn en echt heel erg goed kon ik het niet beoordelen omdat de beamer projecteerde op een scherm dat vol in de zon stond. Het werkte en ik was tevreden. Rond een uur of half zeven kwamen wij aan op ons eigen feestje en de zon was aan het ondergaan; het uitzicht was prachtig vanaf het dak en het beeld van de tv was heel erg slecht. Binnen een uur zou de tv uitzending beginnen, onze tv uitzending waarvoor wij allemaal mensen hadden uitgenodigd.

De catering was aanwezig met grote bakken vlees, kip en ander eetbaar spul en de drank was lauw omdat het ijs er nog aan zou komen.

Op weg naar deze plek hadden wij een uur in de file gestaan en we verwachtten dat het autootje met de ijsblokjes ook in die file stond.

Kenianen vinden lauw bier niet vies, wij Europeanen wel.

Langzaam liep het dakterras vol en ik vroeg aan de man die er voor zou zorgen dat de tv het zou doen of het werkelijk binnen 15 minuten zou gaan lukken. Langzaam werd mijn stressniveau verhoogd en begon ik uit te zien naar Simon, onze regisseur die, voor het geval dat het niet zou lukken, een DVD met het programma bij zich had. Hij was er niet en toen ik hem belde nam hij niet op.

Frank, de grote baas was uit Arusha gekomen voor deze launch. Tanja werkt nu een paar weken bij ons en was uit Dar es Salaam gekomen voor dit feestje en zij konden zich bezig houden met de gasten die de lange trappen opgeklommen waren. Ik hield me ondertussen bezig met het beeld op het scherm maar aan mij heb je in dergelijke gevallen niets, ik ben niet technisch.

In de afgelopen weken hebben we er nogal hard aan gewerkt om een prachtig beeld te krijgen. Een groot deel van ons programma wordt opgenomen in een minibus. Het is lastig om pratende mensen in een schuddende en schokkerige bus goed in beeld te krijgen. Het is ook lastig om het geluid goed te krijgen want een auto maakt lawaai. De omroep met wie we samenwerken, Kiss, was erg kritisch op de kwaliteit van het beeld en het geluid. Het mocht niet te donker, niet te warm, het geluid van de motor moes onderdrukt worden, het geluid van de straat moest zoveel mogelijk buitengesloten worden.... Om die technische redenen was deze lancering al een keer uitgesteld. Wij hadden, en hebben, de ambitie om een programma te maken dat technisch en inhoudelijk perfect is. Daar hebben we veel tijd aan besteed en veel geld aan uitgegeven. Bij de manier waarop het nu op het scherm te zien was, was het korrelig, ruizig, ruw en het geluid leek uit de onderbuik van een dinosauriër te komen en had weinig te maken met ons fijnzinnig afgestemde en perfect gemixte geluid.

De man achter de knoppen vroeg of ik een DVD speler bij me had. Ja, ik had mijn computer mee. Ik belde Simon nog een keer om te vragen waar hij was terwijl ik angstig naar de klok keek. Deze keer nam hij wel de telefoon op en vertelde dat hij een ongeluk had gehad met de taxi en als getuige moest blijven totdat de politie er was.

Het scenario dat ik bedacht had was dat als de tv kabel het niet zou doen we altijd nog met de antenne het signaal uit de lucht zouden kunnen oppikken, als dat signaal niet goed genoeg zou zijn, zouden we om klokke 7.30 uur de tv aan zetten en dan een DVD in het apparaat schuiven en op het tijdstip van uitzending naar een smetteloze versie kunnen kijken.

De kabel hing lusteloos over de reling van het terras, hij was niet lang genoeg om tot de begane grond te komen. Er stond een mannetje fanatiek aan de antenne te draaien. Het beeld varieerde van slecht naar heel slecht. Dat was onaceptabel. Mijn computer bleek niet aangesloten te kunnen worden op de beamer en Simon was met de DVD in zijn binnenzak in een ongeluk terecht gekomen. Het was 5 minuten voor het begin van de uitzending en op het terras waren de 200 mensen aan het nippen aan lauw bier en te warme rode wijn, de bakken met eten stonden op branders en ik voelde onder mijn pak de zweetplekken groeien.

Om twee minuten voor half acht wandelde Simon naar boven. De DVD gaf een prachtig beeld, maar alleen op mijn computer. Frank kwam informeren of het allemaal goed ging en ik kon dat niet bevestigen. De gasten werden nieuwsgierig waarom er zoveel mensen rond de beamer stonden en de enige mogelijkheid was om de uitzending die op die dvd stond om te zetten naar een ander format (technisch gezeur) dat door een Windows computer gelezen kon worden, een computer die wel op de beamer speler aan te sluiten was.

Half acht verstreek. Onze host praatte de tijd vol en hield na 10 minuten op omdat hij door zijn tekst heen was. Simon de regisseur vertelde over hoe het programma tot stand gekomen was, en bedankte iedereen voor de komst. Het eten werd geserveerd, de drank ging in en gestaag tempo op. Inmiddels was de man met het ijs binnengekomen, maar die had de bestelling niet zo goed begrepen. In plaats van bakken ijsklontjes had hij bakken vanille ijs gebracht..

Het werd kwart voor acht en het werd acht uur, men vermaakte zich, het terras werd een beetje winderig en koud, en nog steeds was er geen echte oplossing voor het gebrek aan tv uitzending. Op tv was de uitzending inmiddels afgelopen en de mensen van de omroep kregen smsjes van collega’s die thuis zaten en het geweldig vonden. Ik kreeg een smsje van iemand die het leuk vond en me succes wenste en onze gasten hadden nog weinig uitzicht op bewegend beeld van hoge kwaliteit.

JB, de host nam de microfoon voor nog ene rondje stand-up comedianisme en de pr mevrouw van de omroep vroeg aan mij waarom de dingen zo fout gingen. Ik wilde haar graag wurgen en volstond met een onaardige opmerking. De microfoon werd overgenomen door een andere stand up comedian en de rapper die wekelijks in ons programma zit werd uitgedaagd om a l’improviste een rapje te doen. Hij deed zijn best maar het was wat flets. De gasten hadden inmiddels wel door dat er iets aan het fout lopen was en waren niet verbaasd of geergerd. Zij vertelden me dat dit vrij normaal was in Kenia en dat het ze eerder verbaasd had als het wel allemaal goed en op tijd gelopen had. Ondertussen zag ik geen mogelijkheid het tij te keren, er werd met computers gesold en er werden dvd’s gebrand, er werden elektriciteitskabels omgelegd en nalatige mannen zaten trillend te zweten. De mevrouw van de omroep kwam mij vertellen dat een van de grote adverteerders die ze had uitgenodigd zojuist teleurgesteld weg gegaan was en....

...en toen was er beeld en was er geluid. Hoe het kwam interesseerde mij niet meer, maar het was gefixed. Ons programma van 25 minuten werd getoond op het scherm en de 199 mensen die overgebleven waren zagen een introductie show van ons programma. Kraakhelder geluid en acceptabel beeld. Aan de kijkers werden de hosts voorgesteld, de auto, er werd een kijkje in de keuken van de techniek gegund, van de dagelijkse routine van de het maken van de show, de grafische vormgeving, , er waren interviews met de producent van de muziek in het programma, met de rapper (de knul noemt zichzelf Rabbit...). Alle verschillende onderdelen werden belicht.

Ik stond niet te ver van Frank af en zag dat hij glimlachte, ik keek naar de mensen van de omroep, die klopten elkaar op de schouders. De sponsoren, de adverteerders en alle andere gasten stonden gefascineerd te kijken en de crew van het programma stond te glimlachen van trots.

Meteen na de uitzending hieven wij het glas, de tv directeur van Kiss zei allemaal aardige woorden en deelde complimenten uit.

Nippend aan te warme wijn voelde ik mij een paar kilo lichter en constateerde dat ik voortaan de dingen zelf beter moet checken (water under the bridge) en constateerde ik dat iedereen tevreden was.

En toen werd het heel laat en werd ik de dag er na met een lichte kater wakker.

Zaterdag is de show herhaald, nu, op zondag is ie weer op tv en morgen begint het gewone leven, dan maken we elke dag een programma van een half uur.

Dag in dag uit, en de kop is er af.

klaar voor de start..... af!

Ik schrijf te weinig.

Het is een beetje druk geworden en ik had de hele tijd gasten in huis. Helen uit NL kwam ons helpen om het programma en het kantoor op te zetten. Dat was heel handig en leuk. Doordat we tegen de launche datum aan zitten met de daarbij behorende drukte komen de collega’s uit Dar es Salaam en uit Arusha steeds vaker langs. Die logeren dan bij mij.

Tanja L. is sinds 1 april bij ons komen werken. Zij gaat het programma in Uganda opzetten en is eerst twee dagen hier komen afkijken en is nu bezig het programma in Tanzania op te poetsen. Heel leuk om goede input te krijgen. Maar veel stemmen en veel mensen. Het is enorm gezellig,maar ook vermoeiend.

Helen is gisteren weer naar Nl gegaan en nu eindelijk, na 2 maanden ben ik weer eens alleen in huis. Ik heb de hele dag lopen tuttelen en zinloze dingen gedaan. Plantjes in potten, koffie op het terras met een iPad Volkskrant en juist toen ik wilde beginnen met werken was er een power-cut en was mijn computer leeg. Heel fijn dat de Grote Hand hielp bij het niets doen. De dingen vielen vandaag allemaal op hun plaats. Ik was lekker moe en had tijd om moet te zijn. De zon scheen verbluffend mooi en omdat het zo helder was kon ik de bergen in de verte zien. Achter mijn huis wordt gebouwd met veel lawaai en nu voor het eerst werd de zondagsrust geëerbiedigd, en was het oorverdovend stil.

We zouden op 1 april hier op tv komen, maar door technisch gedoe is dat iets verlaat. We richten ons nu op aanstaande vrijdag. Het vasthouden van de spanningsboog wordt de grote uitdaging an deze week.

Ik werk al zo’n 12 jaar voor tv en gisteren heb ik eindelijk zelf een tv gekocht. Misschien is het wel leuk eens naar onze eigen programma’s te kunnen kijken. Mijn huis is binnen vrijwel leeg, ik leef graag op het terras. Er staat nu alleen wel een groot zwart scherm binnen want dat hoort niet buiten. Wat zijn tv’s toch lelijk als ze uit zijn. Reden te meer om goede programma’s te maken; dan hoeft de tv niet uit.

Het kantoor loopt nu lekker, de dingen die ik moest doen zijn bijna klaar. Als ik het overzie kunnen we vanaf deze week echt een goed en mooi programma gaan maken, elke dag weer opnieuw met een bezield team. Gelukkig zijn er altijd nog punten op de i te zetten, ik heb mijzelf nog niet overbodig gemaakt. Het hele circus van de launch moet nu ook georganiseerd gaan worden. Er waren 100 plannen en 100 ideeen en omdat het toch een extra activiteit is voor de crew die al vrij druk is neig ik te gaan besluiten om het allemaal lean and mean te houden, maar wel erg goed te gaan doen. Dus geen spectaculaire openingstunt, maar gewoon een heel erg goed programma maken. Het zou zomaar kunnen dat we deze week toch nog

iets gaan verzinnen en vrijdag doen we, bij de eerste uitzending een borrel op het dakterras bij Sarakasi. Dat is in elk geval noodzakelijk om de crew te bedanken voor hun inspanningen in deze weken. Die hebben echt heel hard gewerkt en werken nog immer hard door. (Vandaag op zondag werd ik om 7 uur

gebeld met de vraag of de microfoon in de bus een paar centimeter lager gehangen mag worden... belden ze om aan te geven dat ze op zondag om 7 uur al werken of was het echt een relevante vraag?)

Nog een week de spanning voor de eerste uitzending.

Ik hoop dat het lukt de spanningsboog vast te houden.

Ik schrijf te weinig. Heb nu alleen maar tijd voor degelijke updates en niet voor de kleine leuke dingen die er toe doen, die het zout in de pap zijn. Als het programma een keer draait is daar misschien weer iets meer ruimte voor. Niet alleen ruimte in tijd, maar ook ruimte in mijn hoofdje.

Als kleine compensatie wel een linkje voor de site die mijn vrienden Brennan en Mike maken over Nairobi; het is zo fraai wat ze doen!

http://brendanbannon.com/wp/

We moesten foto's maken voor de perskaarten van de crew; het lukte maar niet echt serieus te worden:

het vliegend tapijt

Sinds ik terug ben uit Nederland, (nu een dikke maand) heb ik een auto. Job werkte op de Nederlandse Ambassade en verhuisde naar Geneve. Hij had een oude Mercedes en dat was ook zijn hobby. Nu heb ik zijn voormalige hobby en rij ik rond op een soort vliegend tapijt uit de 80-er jaren.

Groen is een lelijke kleur voor auto’s. Maar voor een oude Mercedes is het prima.

Dat wordt gecomplementeerd door zwart/wit leer binnen. Een rijdend boudoir.

Toen ik geen auto had miste ik de vrijheid van het zelfstandig kunnen verplaatsen. Minibusjes zijn een oplossing, maar ze zijn niet zo fijn, (hoewel ze wel het onderwerp zijn van het tv programma dat ik hier maak). Ik loste dat op door een fiets te kopen. Up and down the hill is een goede workout, maar van mijn huis naar kantoor is vrij ver, het is smerig door de uitlaatgassen en het is nogal warm, dus is het onmogelijk om een klein beetje representatief te zijn. Nu is het begonnen met regenen in dit land en is fietsen helemaal geen optie meer. Taxi’s hebben het vervelende nadeel dat je tegen de chauffeur moet zeggen waar je heen wilt, soms is het fijn om iets onzinnigs te doen en leg dat maar een uit aan een taxichauffeur. Daarbij moet je praatjes maken, moet je betalen en lukt het mij niet zo’n man met auto een paar uur te laten wachten omdat ik iets nuffigs wil doen.

Pas nu ik een auto heb merk ik hoe geweldig het is om de vrijheid te hernemen en te kunnen gaan en staan waar ik wil. Nu pas weet ik hoeveel ik een auto miste.

Daarbij is die auto nogal cool; ik ben echt als een kind zo blij als ik het vrolijke gegrom van de slurpende motor hoor, als ik flux en lenig mij door het verkeer beweeg en zelfs in de file is het een feest; de kaleidoscoop van het zinloze leven gade slaan, en dat ziet er echt een stuk beter uit door het fraaie venster van eighties design dan door het getintte glas van suffe Japanse sedannetjes.

sexy en solide

Sinds oktober ben ik in Nairobi en in Oost Afrika om hier een programma op tv te krijgen. Mijn taak is er voor te zorgen dat dat in Kenia lukt.

Dat programma draait al in Tanzania en moet binnenkort ook in Uganda op tv.

Als creative producer ben ik ook verantwoordelijk voor de inhoud van de programma’s daar.

De eerste maanden ging alles extreem langzaam, het voornaamste probleem was dat wij in Kenia de juiste auto voor onze klus niet konden vinden. Dat klinkt heel lullig en dat was het ook. Er rijden hier duizenden minibussen rond en wij wilden juist die ene hebben die er niet rond reed. Uiteindelijk lukte het zo’n ding te kopen begin januari en toen ging de bal rollen en hij rolt wel erg hard en rolt nog een tijdje door.

- deal met omroep

- crew samenstellen

- kantoor huren (locatie bepalen, plekken afstruinen, veiligheid?, afspraken met glibberige agents en luizige eigenaren)

- deal met andere omroep

- promotie plan

- design van de bus

- technische installatie in de bus bestellen

- oplijnen van de uitzendingen

- promotie plan uitvoeren

- promo’s maken (sexy en toch solide)

- kantoor inrichten (tafels, stoelen, computers, gordijnen, theedoeken, schoonmaakster, beveiliging, lunchservice, sleutelboer...)

- technische installatie van de bus bouwen (maarten uit NL vloog hier heen, puike klus gedaan)

- proefdraaien met de bus (kinderziekten kan je ook veroorzaken)

- leadermuziek laten maken (hele enge producers ontmoet die hun knaapjes als slaven laten rappen)

- wennen aan de werktijden (7 uur ’s morgen op kantoor, zelden voor 7 uur weg)

- advertisers en sponsors regelen

- wennen aan overleg cultuur (Kenianen houden van vergaderen en zijn boos op mijn houten vergaderstoelen... juist om die reden gekocht, lekker hard zodat het korter duurt)

- film vergunningen regelen

- lijstjes en sommetjes maken

Het werk is nu een kwestie van bordjes in de lucht houden. Natuurlijk doe ik dat niet alleen. Frank, de grote baas, is de grote regisseur. Hij luistert,bepaalt en dan voeren wij uit. Maureen woont nu nog in Dar es Salaam maar komt gelukkig deze kant op; zij doet het hele deel van de sponsor en advertentie werving. Maar iedereen is overal bij betrokken. Ik weet alles van wat er hier in Kenia gebeurt en van de belangrijkste dingen in Tanzania en Uganda.

Sinds een paar weken is Helen G hier. Ik introduceer haar steeds als ‘wereldkampioen produceren’, en zij neemt voor een paar weken veel regelwerk uit handen. Zij leidt ook de productie mevrouw hier op. Heel fijn om te weten dat dat goed gebeurt. Toch moet ik in zo’n constructie ook alles weten en bijhouden. Ben wel heel blij dat zij de centenstroom in de gaten houdt. Dat zou ik ook wel kunnen, maar zij doet dat fluitend waar ik dat puffend zou doen.

Helen woont nu in mijn appartement. Zij heeft haar eigen hokkie en natuurlijk ontbijten en eten we samen, zitten we samen in een auto en omdat zij een nog kleiner (geen) sociaal netwerk heeft doen we ook ’s avonds veel samen, als we al iets doen en niet meteen na thuiskomst nederstorten in de bedjes.

Zo intensief met elkaar omgaan lukt alleen bij aardige en bescheiden mensen. Gelukkig werkt het vooralsnog. Helen is hier voor 6 weken in totaal.

In het kader van de set up in Oost Afrika komt vanaf 1 april Tanja ons. Zij gaat Uganda ‘doen’ en zal hopelijk permanent bij het bedrijf blijven.

Eerst komt zij een weekje oid in Kenia om te zien hoe het hier werkt en wat we eigenlijk doen.

Die week zal de drukste week van de afgelopen maanden worden; Frank, Maureen, Helen en Tanja zijn dan allemaal hier voor de lancering van het programma op tv in Kenya.

Dat zijn dan nog meer bordjes die in de lucht gehouden moeten worden. Het wordt spannend want dan moeten alle dingen die we tot nu toe gedaan hebben precies in elkaar passen en een bruisend en spetterend geheel worden.

Niet alleen het programma, maar ook de crew hier in Nairobi moet dan vlammen, dan moet ook precies blijken hoe de samenwerking van de Nederlandse crew werkt. Het gaat om een precies en duidelijk omlijnd plan, waarin wel ruimte voor verrassingen en improvisatie moet zijn.

Ik voel me een beetje als een kok die een gigantisch maaltijd in elkaar aan het draaien is voor allemaal gasten waarvan hij niet precies weet wat we wel en niet lekker vinden. Dan is het veiligste om maar gewoon het allerbeste te maken.

Spannend en lekker.

vriendschap als drijfveer

Toen ik in Jakarta woonde deelde ik een huis met een paar jonge goden. We hadden daar een tuin, een tafel en een zwembad en hoewel we allemaal hard werkten hadden we ook veel tijd om het leven door te nemen. Dat waren lange en fraaie sessies in en rond het zwembad of op en rond een tafel.

Van de vier jongens met wie ik toen (zo’n 12 jaar geleden) het huis deelden zijn 2 nog steeds erg goede vrienden van mij. Inmiddels zijn we geen jongens meer maar zijn we allemaal buikige mijnheren geworden met dus of grijs haar. De ene woont op Bali, de ander in Bangkok en ik in Oost Afrika. Lang leve Skype, facebook, e-mail en Kenya Airlines; de vriendschap kan onderhouden worden door het uitwisselen van dagelijksheden.

Van Daan uit Nederland kreeg ik laatst een feestpakketje opgestuurd. Hij zond het naar de ambassade en het duurde een tijdje dat men er daar achter gekomen was dat er ene Alexander in hun stad woont. Maar het bericht kwam binnen en ik kreeg het pakket in handen. Naast tijdschriften, een brief, een kindertekening zat ook het nieuwste werkje van Giphart in dat pakket. Dat boek ‘IJsland’, heeft het fraaiste omslag dat ik in jaren zag; (het krijgt vast een prijsje bij de bestverzorgde boeken van 2010) en dat het boek gif groen op-snee is, is een kadootje van de uitgever. Er wordt geen één boek meer door verkocht en is vrij prijzig om dat te drukken, maar het is mooi en alleen gedaan vanwege de mooiheid (en omdat ik er nu over schrijf). IJsland heeft een paar thema’s en onderwerpen. Doeltreffend beschreven door Giphart in rake zinnen en mooie observaties. Op iedere pagina staat minstens een juweel van een zin maar die pagina is al weer snel omgeslagen; het boek is een page turner. Een van de thema’s is ‘vriendschap’, en da’s een fijn onderwerp. Hij doet ook een paar pogingen om het geval vriendschap onder woorden te brengen (‘verliefdheid zonder seks’). En dan schets hij het verhaal van 2 broers die een theaterprogramma hebben waar de ik-persoon als derde aan toegevoegd wordt als een buitenstaanderige extra die het theaterprogramma van zout en peper, van bagage en gewicht moet voorzien. Het wordt beschreven als een ultieme vriendschap.

Niels uit Bangkok is een vader van drie kinderen en de echtgenoot van de juwelendiva uit de Thaise hoofdstad (ze is gewoon Nederlandse). Niels adviseert over en managet water projecten. Hij en zijn gezin wonen al lang in Azie en hij werd nu gevraagd een projekt van 2 dagen in Nairobi te doen. Het was een pietepeuterig klein project maar hij greep de kans met twee handen aan om even te komen buurten. In de afgelopen jaren hebben we elkaar met een regelmaat van zo’n 2 keer per jaar gezien. Meestal in Bangkok en een paar keer in Nederland. Bijna altijd zijn daar vrouwen en kinderen bij. In tegenstelling tot de Jakartaanse scènes waren er dus stoorzenders die aandacht nodig hadden. Als er vrouwen en kinderen zijn kan je niet op je buik in het gras liggen, de zon onder zien gaan en je gedachten de vrije loop laten. Kinderen willen dan dat er honden over je heen springen, vrouwen willen dan dat er salami’s gesneden worden en glazen gevuld worden. Er moet geëntertaind worden als er anderen zijn en voor die vrije loop van de gedachten is dat niet goed. he train of thoughts moet ongestoord kunnen doordenderen.

Niels kwam m'n huis binnenlopen, in drie minuten had hij de plek bekeken ‘...en zag dat het goed was’. Na 5 minuten had hij een korte broek aan en zaten we om de tafel, voeten op het blad, ogenknijpend tegen de ondergaande zon en we bespraken eerst de korte zakelijke informatie; hoe is het hier en daar mee, de crematie van R, de schoolresultaten en de pukkeltjes van zijn kinderen, mijn werk hier. En dan, binnen een minuut of 10 rolt de eerste ‘overweging’ over tafel. Zeg, wat vind jij hier van:....

Giph, de hoofdpersoon van het boek van Giphart is een geinige snellerik. Samen met zijn vrienden doen ze een wedstrijd vliegen af vangen, overtreffend trappen en outsmarten (gij zult niet woordspelen). Bij de heren is er een constante competitie en een angst om het respect voor elkaar al te duidelijk te maken, laat staan onder woorden te brengen. Het elkaar op een hoger niveau tillen is gevaarlijk, want dat betekent dat je jezelf ook wel eens naar beneden zou kunnen duwen. Bij hen is het belangrijker om op de schouders van de ander naar boven te klimmen. Als Giph een ellendige tijd doormaakt en daardoor optredens moet afzeggen wil hij zijn vrienden voor het leven aanvankelijk niet zeggen wat er aan de hand is. Uit angst dat ze er mee aan de haal gaan, er geintjes over maken of dat hij zijn zwakte toont.

Drie dagen was Niels hier en in die tijd hebben we zo’n 5 uur aan tafel gezeten en een wandelingetje van een uur of twee gemaakt. Ondertussen werkten we ook nog en werd hij verliefd op Kenia. Hij kwam met een open vizier en ging weg met een bonkend hart. In die drie dagen hebben wij een hand vol dingen die ons bezighoudt besproken. Twijfels, zorgen, mooie ervaringen en diepere drijfveren. Het slijpen van de geest en de kunst dat goed onder woorden te brengen.

Giph en zijn vrienden hebben ‘competitie’ als achterliggend motief in hun vriendschap. In tijden van crisis heeft dat eenzaamheid tot gevolg. Bij Niels (en nog een paar vrienden voor het leven van mij) is ‘respect’ en ‘leren’ de drijfveer. Kritiek is per definitie opbouwende kritiek en niet om de ander naar beneden te duwen. Verschillende inzichten zijn noodzakelijk om de blik te verruimen. Dat leidt er toe dat je, ook al woon je een paar duizend kilometer van elkaar af, meteen de draad weer kan oppakken.

En door Skype, facebook, en e-mail hoef je niet eerst door de blubber van chit chat heen...

‘Leren’ en ‘respect’... zou langzamerhand het Boeddhistische erfgoed in onze genen zijn binnengedrongen?